Dậy thì sớm ở trẻ và 13 nguyên nhân không nên bỏ qua

Ở Mỹ, 1/ 3 trẻ nhỏ bị dậy thì sớm.

Ở Trung Quốc, vào năm 2006, một bé gái đã phải sinh con khi chỉ vừa 8 tuổi.

Ở nước ta, tình trạng dậy thì sớm cũng đạt mức báo động (ngày nào cũng có bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Nhi trung ương, có những bé chỉ mới 2 tuổi) (1) (2) (7) (8).

Trong khi đó, nhiều bậc phụ huynh lại chưa ý thức được tác hại và cách phòng ngừa chứng bệnh này. Thậm chí, họ còn liên tục cho con cái ăn uống nhiều thực phẩm làm tăng nguy cơ gây bệnh.

Dậy thì sớm có nguy hiểm không — Dậy thì sớm

Nội dung chính ⇒

Dậy thì sớm là gì, các dấu hiệu không thể bỏ qua

Dậy thì sớm là tình trạng bé trai dưới 9 tuổi, bé gái dưới 8 tuổi nhưng lại có các dấu hiệu dậy thì như:

Chiều cao tăng nhanh (từ 7 – 15 cm mỗi năm).
Ở bé gái: ngực phát triển, âm đạo tiết chất nhầy, có kinh nguyệt, lông nách và lông ở bộ phận sinh dục.
Ở bé trai: cơ bắp phát triển, bộ phận sinh dục phát triển, bể giọng, mọc râu và mọc lông ở bộ phận sinh dục (1) (3).

Dậy thì sớm có ảnh hưởng gì và có nguy hiểm không?

Nhiều phụ huynh, sau khi phát hiện con mình bị bệnh (nhưng vẫn không thấy các dấu hiệu nguy hiểm) thì lẳng lặng bỏ qua.

Tuy nhiên, điều này lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ vì:

Có thể trẻ bị dậy thì sớm do một tổn thương nào đó ở não và các bộ phận khác (hoặc bị các bệnh khác). Lúc này, ta cần điều trị bằng cách phẫu thuật hoặc dùng thuốc (để tránh các rủi ro gây nguy hiểm đến tính mạng).
Các bé thường thấy tự ti, tính khí thay đổi thất thường, dễ bị rối loạn cảm xúc và tò mò chuyện quan hệ tình dục (làm tăng nguy cơ quan hệ tình dục sớm và nạn phá thai). Không chỉ thế, các bé gái còn dễ bị quấy rối tình dục.
Ở độ tuổi trưởng thành, những đứa trẻ bị dậy thì sớm sẽ thấp hơn bạn bè cùng trang lứa (mặc dù lúc nhỏ chiều cao các bé phát triển nhanh trong thời gian ngắn).
Khi trưởng thành, các bé gái có nguy cơ cao bị suy giảm chức năng sinh sản, đa nang buồng trứng, ung thư buồng trứng, ung thư vú, bệnh tim, …
Khi trưởng thành, các bé trai có nguy cơ cao bị các bệnh về sinh lý như vô sinh, chất lượng tinh trùng giảm…, ngoài ra, cơ thể phái nam cũng kém hấp dẫn (1) (3) (4) (5).

Nếu bạn có con cái bị dậy thì sớm thì trước tiên, bạn cần trấn an bé, sau đó đưa bé đến bệnh viện chuyên khoa để có cách điều trị phù hợp nhất (tùy theo nguyên nhân gây bệnh).

Các nguyên nhân và thực phẩm gây dậy thì sớm

Dưới đây là những nguyên nhân và những yếu tố làm tăng nguy cơ bị dậy thì sớm:

Do di truyền.
Do béo phì (béo phì dẫn đến rối loạn nội tiết tố và gây dậy thì sớm).
Do trẻ dùng thuốc bổ không đúng cách hoặc uống nhầm thuốc tránh thai.
Do đựng thực phẩm trong chai nhựa kém chất lượng.
Do ăn nhiều nội tạng động vật.
Do ăn nhiều thịt ở cổ của các loại gia cầm (phần thịt ở cổ gà, vịt… chứa nhiều thuốc tăng trọng).
Do ăn nhiều đồ bổ sinh sản dành cho người lớn (như gà tiềm thuốc Bắc).
Do người lớn tùy tiện tẩm bổ cho trẻ bằng các “siêu thực phẩm” như đông trùng hạ thảo, nhân sâm… hoặc dùng quá nhiều món bổ như nhộng, sữa ong chúa, nhau thai, mật ong…
Do dùng nhiều thực phẩm chứa các chất tăng trọng (như thịt lợn, thịt gia cầm…).
Do dùng các sản phẩm làm đẹp hoặc đồ chơi có chứa oestrogen.
Do ăn nhiều đồ ăn chiên, rán (dễ bị biến đổi chất).
Do ăn nhiều rau củ quả nghịch mùa (dễ tồn dư hóa chất).
Do ăn nhiều muối (kích hoạt các hoocmon có liên quan đến sinh sản) (1) (4) (6) (7) (9).

Béo phì cũng là nguyên nhân làm tăng nguy cơ dậy thì sớm

Cách phòng ngừa

Muốn ngăn ngừa, bạn cần tránh các nguyên nhân gây ra, chẳng hạn như:

Cho trẻ ăn đa dạng nhiều món ăn khác nhau và bớt ăn thịt, đồ bổ béo, chứa nhiều dầu mỡ…
Tránh cho trẻ ăn các món đã chế biến sẵn, nhất là xúc xích, gà rán, bánh pizza…
Tắt đèn khi đi ngủ để ức chế giải phóng gonadotropin (phòng tránh dậy thì sớm).
Tránh mua hàng hóa, đồ chơi có xuất xứ không rõ ràng và không đáng tin (nhất là đồ chơi Trung Quốc).
Không cho trẻ tiếp xúc với phim ảnh dành cho người lớn.
Không cho trẻ dùng các loại thực phẩm chức năng giúp tăng trưởng không rõ nguồn gốc (thuốc tăng chiều cao…)
Dạy cho trẻ thói quen tập thể dục và rèn luyện sức khỏe hợp lý (10) (11) (12).