Xuyên tâm liên là vị thuốc được Bộ Y tế đề xuất trong điều trị Covid 19 bằng y học cổ truyền.
Cụ thể, với những bệnh nhân nhiễm Covid 19 (dương tính, F0) nhưng không có biểu hiện của bệnh hoặc có các biểu hiện nhẹ (mệt mỏi, ho khan, nhức đầu, đau họng…) thì có thể dùng thuốc này để điều trị tại nhà (dưới sự chỉ dẫn của bác sĩ, đề phòng trường hợp bệnh viện quá tải hoặc không thể đến bệnh viện).
Ngoài ra, với trường hợp F1 đang cách ly tại nhà nhưng có biểu hiện nhẹ của bệnh thì cũng có thể dùng xuyên tâm liên để hỗ trợ.
Lưu ý:
- Với trường hợp bệnh có dấu hiệu nặng (khó thở, đau tức ngực, mất tỉnh táo…) thì phải đến ngay bệnh viện để điều trị kịp thời.
- Người không có bệnh, không bị nhiễm virus thì không nên dùng (để phòng ngừa) vì đây là thuốc, có dược tính nên sẽ gây tác dụng phụ nếu dùng sai cách.
- Khi dùng thuốc phải có sự chỉ dẫn của bác sĩ, không dùng tùy tiện và không dùng quá liều (thuốc có tính hàn, có thể gây tiêu chảy nếu dùng quá liều).
Xuyên tâm liên có chữa trị được Covid 19 không?
Xuyên tâm liên là cây thuốc đã được một số nước dùng làm thuốc điều trị Covid 19 từ năm 2020 và đã cho nhiều kết quả khả quan.
Trong lĩnh vực nghiên cứu, từ tháng 6 đến tháng 11 năm 2020 đã có ít nhất 3 tạp chí công bố về tác dụng của xuyên tâm liên đối với điều trị Covid 19.
Cụ thể, xuyên tâm liên chứa nhiều hoạt chất có thể tác động lên virus và chống lại quá trình sao chép, phiên mã của virus. Ngoài ra, các dược chất có trong cây thuốc này còn giúp giảm nhiễm trùng đường hô hấp trên. Vì vậy, nó cũng giúp giảm nguy cơ lây nhiễm Covid.
Xuyên tâm liên là cây gì?
Xuyên tâm liên có tên khoa học là Andrographis paniculata, thuộc dạng thân cỏ và rất dễ sống, dễ nhân giống từ hạt.
Có một thời, xuyên tâm liên phổ biến đến nỗi người ta tin rằng bệnh gì cũng có thể uống nó. Thậm chí, người ta còn ví von “đắng như xuyên tâm liên”. Cũng chính vì quá đắng mà vị thuốc này thường được bào chế thành dạng viên.
Vậy, dân gian đã dùng cây thuốc này trị bệnh gì và y văn cổ truyền đã nói gì về nó?
Xuyên tâm liên có tác dụng gì và cách dùng làm thuốc theo y học cổ truyền (Đông y)
Cây xuyên tâm liên mọc nhiều ở An Giang và một số tỉnh phía Bắc. Người ta thu hái cây khi cây chưa ra hoa rồi phơi khô, cắt ngắn (hoặc dùng tươi cũng được).
Theo y học cổ truyền, xuyên tâm liên có vị đắng, tính hàn và có nhiều công dụng đáng kể như:
- Có tính kháng sinh mạnh (có thể chống lại nhiều loại vi trùng), vì vậy, nó được xem là tác dụng nhất định đối với bệnh do virus Covid 19.
- Điều trị cảm sốt, cảm cúm.
- Điều trị ho, sưng amidan.
- Điều trị viêm họng, viêm phổi.
- Giúp giải độc, thanh nhiệt.
- Có tác dụng giảm đau tương tự thuốc aspirin (điều trị tê thấp và đau nhức).
- Điều trị viêm nhiễm đường ruột với các biểu hiện như ngộ độc thực phẩm, lỵ trực trùng, tiêu chảy, sình bụng, sôi bụng…
- Điều trị cao huyết áp, giúp hạ huyết áp mà không gây tai biến.
- Giúp mát máu, tiêu thũng.
- Điều trị viêm đường tiết niệu.
- Điều trị viêm âm đạo và viêm loét cổ tử cung.
- Điều trị đau bụng kinh và khí hư (ở phụ nữ).
Cách dùng làm thuốc: Nếu người bệnh uống đắng được thì lấy từ 10 g toàn cây (cắt ngắn ra), nấu lấy nước uống. Nếu người bệnh không uống đắng được thì phơi khô, xay nát thành bột rồi uống mỗi ngày 2 lần, mỗi lần từ 1 đến 2 g bột thuốc (có thể vo thành viên). Lưu ý không dùng quá liều.
Thông tin thêm: Cây thuốc này không chỉ dùng cho người mà còn được dân gian dùng làm thuốc cho gia cầm, gia súc (để chữa các chứng như tiêu chảy, lỵ, bệnh phổi, sốt, bệnh toi gà…).
Tư liệu tham khảo
- Võ Văn Chi, Từ điển cây thuốc Việt Nam, tập 2, NXB Y học, HN, 2018, trang 1224.
- Xuyên tâm liên, vị thuốc được Bộ y tế đề xuất cho bệnh nhân Covid 19 triệu chứng nhẹ, https://caythuoc.org/xuyen-tam-lien-vi-thuoc-duoc-bo-y-te-de-xuat-cho-benh-nhan-covid-19-trieu-chung-nhe.html
Xem thêm: Cây cỏ mần trầu, vị thuốc quý điều trị cao huyết áp và lao phổi
